De jaren ’70 waren een bijzondere tijd om naar school te gaan. Zonder computers, smartphones en tablets zag de schooldag er heel anders uit dan vandaag. De sfeer, de gebruiken en zelfs de kleine dagelijkse rituelen zijn dingen die velen nu met nostalgie herinneren. Van krijtborden tot schoolmelk – hier zijn 11 onvergetelijke schoolherinneringen uit de jaren ’70.
1. Krijtborden en krijtjes
De klaslokalen in de jaren ’70 waren standaard uitgerust met een groot groen of zwart krijtbord aan de muur. De leraar of lerares schreef er met witte of gekleurde krijtjes op en wist alles af met een speciale bordenwisser. Als je geluk had, mocht je soms helpen met het schoonmaken van het bord – een eer voor elke leerling.
2. Schoolmelk
Schoolmelk was in de jaren ’70 een vast onderdeel van de pauze. Elke ochtend kreeg je een klein glazen flesje melk of soms een kartonnen pakje met een rietje. Hoewel niet iedereen er fan van was, werd het drinken van schoolmelk aangemoedigd als iets goeds voor je gezondheid. De geur van die kleine flesjes en het moment waarop je ze kreeg, zijn herinneringen die veel mensen nooit zullen vergeten.
3. De houten schoolbanken
De schoolbanken waren vaak van stevig hout en hadden inktpotgaatjes – een overblijfsel uit de tijd dat kinderen nog met vulpennen schreven. In deze houten banken zaten soms zelfs geheime briefjes verstopt of werd het bureau versierd met kleine krabbels. De banken waren zwaar en robuust, en velen kunnen zich het gevoel van het gladde hout onder hun armen nog herinneren.
4. Het strenge handschrift met de kroontjespen
In de jaren ’70 leerde je netjes schrijven met een kroontjespen en inkt. Iedereen moest zijn eigen inktpot en kroontjespen meenemen, en het was een hele kunst om zonder vlekken op je papier te schrijven. Leren schrijven in netjes gevormde letters was een serieuze aangelegenheid en stond symbool voor discipline en netheid.
5. De meester of juf aanspreken met “u”
Respect voor de leraar of lerares was in de jaren ’70 heel belangrijk, en daarom werd deze altijd met “u” aangesproken. Kinderen moesten vaak opstaan wanneer de meester of juf het lokaal binnenkwam en gebruikten geen voornamen, maar spraken hen aan met “meester” of “juffrouw” en de achternaam. Het was een vorm van respect die heel kenmerkend was voor die tijd.
6. De schoolbel en het spelen op het plein
De schooldag werd ingeluid door de harde schelle schoolbel, waarna iedereen zich moest haasten om op tijd in de rij te staan. De speeltijd op het plein was vaak het hoogtepunt van de dag. Kinderen speelden samen touwtje springen, elastieken, hinkelen of knikkeren. Het schoolplein was een plek van gezelligheid, en het geluid van die bel blijft een nostalgisch symbool voor veel mensen.
7. Strafregels schrijven of nablijven
In de jaren ’70 werden kinderen op school nog streng aangepakt. Strafregels schrijven of nablijven waren standaard straffen voor wie iets verkeerd deed. Een enkele fout kon betekenen dat je na schooltijd nog regels moest schrijven, zoals “Ik zal niet praten in de klas.” Dit werd gezien als een manier om discipline bij te brengen, en hoewel het soms vervelend was, kijken veel mensen hier nu met een glimlach op terug.
8. Het kringgesprek
Elke ochtend begonnen de meeste klassen met een kringgesprek, waarin iedereen de kans kreeg iets te vertellen. Het kringgesprek was niet alleen een fijne manier om de dag te beginnen, maar zorgde ook voor saamhorigheid. Je kon er je weekendverhalen delen, spannende nieuwtjes vertellen of gewoon iets persoonlijks kwijt. Dit ochtendritueel maakte iedereen weer even verbonden.
9. Schoolplaten en wandkaarten
De lokalen waren versierd met kleurrijke schoolplaten en grote wandkaarten. Van afbeeldingen over de geschiedenis van Nederland tot kaarten van de wereld – deze platen en kaarten maakten elk vak levendig. Ze hingen prominent aan de muur en werden gebruikt bij de uitleg. Het was een visuele manier van lesgeven die in veel scholen van vandaag helaas ontbreekt.
10. Het zingen van “In Holland staat een huis” en andere liedjes
Zingen was een vast onderdeel van de schooldag. Traditionele Nederlandse liedjes zoals “In Holland staat een huis” en “Daar was laatst een meisje loos” klonken regelmatig door de schoolgangen. Met begeleiding van een oude piano of accordeon zong de hele klas mee. Het zingen verbond iedereen en zorgde voor vrolijke momenten, die tot de mooiste herinneringen behoren.
11. De gymlessen met het springtouw en de kast
Gymles in de jaren ’70 betekende vooral veel oefeningen met simpele materialen zoals springtouwen, matten en een houten kast. Van touwklimmen tot koprollen maken op de mat – de gymlessen waren fysiek uitdagend en werden met enthousiasme ontvangen. Vooral het springen over de kast was spannend en gaf elke leerling een gevoel van trots wanneer ze het aandurfden.
De schooltijd in de jaren ’70 was bijzonder en heeft bij velen een diepe indruk achtergelaten. De eenvoud van die tijd, de routines en rituelen, en de strenge, maar warme sfeer worden nog steeds met plezier herinnerd. Hoewel de wereld en het onderwijs sindsdien flink veranderd zijn, blijven deze herinneringen springlevend bij iedereen die opgroeide in die periode.
