De afgelopen vijf jaar zijn er in Nederland ongeveer vijfhonderd snackbars verdwenen. Voor veel mensen is dit nieuws moeilijk te geloven, want als je door het straatbeeld loopt, lijken snackbars nog volop aanwezig. Toch laat de realiteit iets anders zien.
De snackbar, ooit het bruisende middelpunt van de buurt, verliest langzaam terrein. Maar hoe komt dat precies?
Een optelsom van factoren
Volgens frituurjournalist Ubel Zuiderveld, tevens woordvoerder van ProFri (de Vereniging Professionele Frituurders), is er geen enkele oorzaak aan te wijzen. Het is een combinatie van meerdere ontwikkelingen die ervoor zorgen dat de snackbar minder populair wordt. Ten eerste is daar de technologische verandering: de airfryer.
Waar vroeger een frituurpan in bijna elk huishouden stond, wordt nu massaal gekozen voor de gezondere en efficiëntere airfryer. Dit betekent dat consumenten steeds vaker thuis hun friet en snacks bereiden in plaats van naar de snackbar te gaan.
Daarnaast speelt vergrijzing een rol. Veel snackbarhouders zijn op leeftijd en kunnen moeilijk opvolging vinden. Jonge ondernemers zijn minder geneigd om een frituurzaak over te nemen, mede door de financiële onzekerheid die ermee gepaard gaat.
Daarnaast zijn er forse prijsstijgingen die het lastig maken om het hoofd boven water te houden. Energie, olie, vet en personeelskosten zijn flink gestegen, waardoor de marges kleiner worden.
De impact van stijgende kosten
Een van de grootste problemen waar snackbarhouders tegenaan lopen, zijn de stijgende personeelskosten. In de afgelopen jaren zijn de lonen van jonge werknemers aanzienlijk gestegen. Zo verdienden 17-jarigen drie jaar geleden aanzienlijk minder dan nu.
Voor ondernemers in volksbuurten, waar veel snackbars zich bevinden, is dit een groot probleem. De prijs van een portie friet zou eigenlijk naar 4 of 5 euro moeten om de kosten te dekken, maar dat is in veel buurten niet haalbaar. De snackbar heeft namelijk ook een sociale functie: het moet voor iedereen toegankelijk blijven.
De concurrentie vanuit huis
Naast de stijgende kosten en vergrijzing is er nog een andere belangrijke reden waarom de snackbar in populariteit afneemt: de verandering in eetgewoonten.
De airfryer heeft thuis frituren toegankelijker en gezonder gemaakt. Consumenten vinden het vaak prettig om thuis hun snacks te bereiden in plaats van de deur uit te gaan. Dit bespaart geld en geeft controle over de bereiding.
Ook zijn er steeds meer alternatieven voor de traditionele snackbar. Fastfoodketens bieden steeds meer variatie en verlagen hun prijzen, terwijl ook thuisbezorgdiensten zoals Thuisbezorgd en Uber Eats de markt overnemen. Hierdoor kunnen mensen gemakkelijk eten van hun favoriete keten of restaurant bestellen zonder de deur uit te gaan.
Sociaal-culturele verschuivingen
Het beeld van de snackbar als buurtcentrum verandert eveneens. Waar mensen vroeger na het sporten of een avondje stappen standaard de snackbar in doken, kiezen ze nu vaker voor gezondere opties of een snelle maaltijd via een bezorgservice.
Daarnaast speelt de groeiende aandacht voor gezondheid een rol. Steeds meer mensen letten op hun voeding en proberen gefrituurd eten te vermijden.
Snackbar als cultureel erfgoed
Toch is de snackbar nog lang niet verdwenen. Voor veel mensen blijft het een nostalgische plek vol herinneringen. Vooral in volksbuurten hebben snackbars een belangrijke sociale functie. Mensen komen er niet alleen voor het eten, maar ook voor een praatje en gezelligheid.
Dit maakt het voor sommige ondernemers moeilijk om de prijzen te verhogen, omdat zij hun klanten niet willen afschrikken.
Hoe de snackbar kan overleven
Hoewel de toekomst onzeker lijkt, zijn er toch mogelijkheden om de snackbar nieuw leven in te blazen. Innovatie en vernieuwing kunnen helpen.
Zo zouden snackbars kunnen inspelen op de behoefte aan gezondere snacks door bijvoorbeeld ovenfriet en vegetarische opties aan te bieden. Daarnaast kan samenwerking met bezorgplatforms extra inkomsten genereren.
Het inzetten op een authentieke, nostalgische sfeer kan ook helpen om klanten te behouden. Mensen blijven waarde hechten aan de buurtfunctie van de snackbar, dus het benadrukken van de rol als ontmoetingsplek kan de loyaliteit vergroten.
Wat kost het straks?
Een portie friet kost in veel snackbars nog altijd tussen de €2,50 en €3,00, maar volgens snackbarhouders zou die prijs eigenlijk moeten stijgen naar minimaal €4,00 tot €5,00 per portie. Alleen op die manier kunnen de sterk gestegen kosten voor ingrediënten, energie en personeel worden opgevangen. In de praktijk blijkt dit echter lastig, omdat zo’n prijsverhoging klanten zou kunnen afschrikken. Veel ondernemers voelen zich verantwoordelijk voor de sociale functie van hun snackbar als laagdrempelige ontmoetingsplek in de wijk, en durven daarom hun tarieven niet zomaar te verhogen.
Conclusie: Is de snackbar ten dode opgeschreven?
Hoewel de cijfers somber stemmen, is het nog te vroeg om de snackbar definitief af te schrijven. Er liggen genoeg kansen om te vernieuwen en in te spelen op veranderende behoeften.
Door in te zetten op kwaliteit, innovatie en sociale betrokkenheid kunnen snackbars zich opnieuw positioneren als onmisbare buurtvoorziening. De snackbar mag dan aan populariteit inboeten, maar met de juiste aanpak blijft het mogelijk om dit Nederlandse icoon in ere te houden.
De toekomst van de snackbar hangt sterk af van het vermogen om mee te bewegen met maatschappelijke veranderingen en consumententrends.
Door het aanbieden van gezondere alternatieven, gebruik te maken van moderne technologie en de buurtfunctie te versterken, kunnen ondernemers inspelen op de veranderende behoeften van hun klanten.
Bron: Metro
