Voor Mirjam (71) zouden de feestdagen een tijd van rust en reflectie moeten zijn. Ze kijkt uit naar een moment om haar eigen tempo te bepalen, te genieten van haar warme huis en een goed boek, en af en toe gezellig samen te zijn met haar dierbaren. Maar dit jaar lijkt dat ideaalbeeld verder weg dan ooit. Haar familie heeft namelijk haar hele december volgepland met activiteiten, diners en bijeenkomsten. “Het voelt alsof ik geen moment voor mezelf overhoud,” zegt Mirjam. “En ik durf geen nee te zeggen.”
Het begint al in het eerste weekend van december, met de verjaardag van een kleinkind. Het weekend daarna is het pakjesavond bij haar dochter, gevolgd door een familiediner bij haar neef. Voor de kerst zelf zijn er plannen voor een uitgebreid kerstdiner én een brunch de volgende dag. En als klap op de vuurpijl wil haar jongste zoon ook nog een oudejaarsavondviering organiseren. “Ze bedoelen het goed, dat weet ik,” vertelt Mirjam. “Maar ik word al moe als ik naar mijn agenda kijk.”
Mirjam merkt dat ze zich steeds meer overweldigd voelt. Ze wil graag tijd doorbrengen met haar familie – ze zijn belangrijk voor haar en ze waardeert hun moeite om haar overal bij te betrekken. Maar ze voelt ook dat het allemaal te veel wordt. “Ik ben niet meer de jongste,” zegt ze. “Al die drukte, het reizen, de sociale verplichtingen… Ik kan het gewoon niet meer allemaal bijhouden zoals vroeger. Ik heb ook tijd nodig om bij te komen.”
Ze heeft geprobeerd subtiel aan te geven dat ze het liever wat rustiger aan wil doen, maar haar boodschap lijkt niet aan te komen. “Mijn dochter zei letterlijk: ‘Maar mam, dit is toch gezellig? We doen het ook voor jou.’ En natuurlijk is het gezellig, maar het voelt alsof ze niet begrijpen dat ik ook rust nodig heb.” Mirjam vreest dat als ze rechtstreeks zegt dat ze niet overal bij kan zijn, haar familie teleurgesteld of zelfs gekwetst zal zijn.
Wat haar extra dwarszit, is dat ze geen ruimte meer heeft voor haar eigen tradities. Ze houdt ervan om rond Kerst een dagje thuis te zijn, een kerstfilm te kijken en stil te staan bij het afgelopen jaar. “Ik wil niet van afspraak naar afspraak rennen,” zegt ze. “Dat hoort niet bij de feestdagen. Voor mij gaat Kerst over rust, warmte en reflectie, niet over een overvolle agenda.”
Nu staat Mirjam voor een dilemma. Ze wil haar familie niet teleurstellen, maar ook niet haar eigen gezondheid en welzijn op het spel zetten. Ze denkt eraan om duidelijker haar grenzen aan te geven, bijvoorbeeld door te zeggen dat ze maar aan één of twee activiteiten deelneemt en de rest overslaat. Maar ze weet ook hoe haar familie kan reageren. “Ze zijn zo enthousiast,” zegt ze. “Ik ben bang dat ze denken dat ik ze niet waardeer als ik niet overal bij ben.”
Mirjam overweegt ook om met haar familie te bespreken hoe ze de feestdagen anders kunnen invullen. Misschien kunnen ze sommige bijeenkomsten combineren of op een ander moment plannen, zodat niet alles in december valt. Maar ze vindt het lastig om haar eigen behoeften op tafel te leggen zonder het gevoel te krijgen dat ze anderen teleurstelt.
Wat vinden jullie? Heeft Mirjam het recht om haar grenzen aan te geven, zelfs tijdens de feestdagen? En hoe kan ze dat doen zonder haar familie te kwetsen? Laat hieronder je reactie achter en deel je tips en advies. Mirjam kan alle hulp gebruiken om de feestdagen weer een beetje rustiger en fijner te maken.