Het overlijden van een dierbare is een emotioneel zware tijd, waarin er tegelijkertijd veel praktische zaken geregeld moeten worden. Om je op weg te helpen, hebben we een overzicht gemaakt van negen essentiële stappen die je moet doorlopen.
1. De huisarts of schouwarts informeren
Bij een overlijden thuis moet je direct de huisarts bellen. In het ziekenhuis of verzorgingstehuis wordt dit vaak door het personeel gedaan. De arts stelt een overlijdensverklaring op, die nodig is voor verdere stappen. Dit document is essentieel om het overlijden officieel te registreren en verdere regelingen te treffen.
Als de persoon onder verdachte omstandigheden is overleden, wordt er mogelijk een forensisch onderzoek ingesteld. In dat geval wordt de politie ingeschakeld om de situatie te beoordelen. Dit kan het proces van vrijgave van het lichaam vertragen, wat invloed kan hebben op de uitvaartplanning.
2. Familie en naasten op de hoogte stellen
Het is belangrijk om snel de directe familieleden en naasten te informeren. Dit kan emotioneel zwaar zijn, dus neem er de tijd voor. Vaak is het fijn om samen met iemand anders deze telefoontjes te doen. Tegenwoordig kiezen veel mensen ervoor om familie en vrienden via groepsberichten of sociale media op de hoogte te stellen, maar persoonlijk contact blijft het meest waardevol.
Denk hierbij ook aan eventuele minder bekende familieleden of vrienden die de overledene lange tijd niet heeft gesproken, maar toch betrokken willen zijn bij het afscheid. Dit kan door middel van een overlijdensbericht in de krant of een online rouwpagina.
3. Een uitvaartondernemer inschakelen
Een uitvaartondernemer helpt je bij het regelen van de begrafenis of crematie. Het is verstandig om vooraf de wensen van de overledene te bekijken, bijvoorbeeld in een testament of wilsbeschikking. De uitvaartverzorger neemt veel taken uit handen en begeleidt je bij het maken van belangrijke keuzes, zoals de locatie van de dienst, het rouwvervoer en de muziek.
Het is slim om verschillende uitvaartverzorgers te vergelijken, aangezien de kosten en de manier van begeleiding per bedrijf kunnen verschillen. Sommige families kiezen voor een kleinschalige en intieme dienst, terwijl anderen een groots afscheid willen met livemuziek en uitgebreide catering.
4. De uitvaart regelen
Samen met de uitvaartondernemer beslis je over de locatie, muziek, bloemen en andere details van de plechtigheid. Ook moet er een keuze worden gemaakt tussen een begrafenis of crematie. Het is belangrijk om stil te staan bij wat de overledene gewild zou hebben en om de uitvaart persoonlijk te maken met bijvoorbeeld foto’s, video’s of herinneringen die worden gedeeld.
Een veel voorkomende keuze is een religieuze ceremonie in een kerk, moskee of synagoge. Anderen geven de voorkeur aan een seculiere plechtigheid op een natuurbegraafplaats of in een crematorium. De mogelijkheden zijn divers en het is belangrijk om een keuze te maken die aansluit bij de overledene.
5. Officiële instanties op de hoogte brengen
Binnen vijf dagen na het overlijden moet het overlijden officieel worden aangegeven bij de gemeente. De gemeente geeft dan een akte van overlijden af. Daarnaast moeten instanties zoals de werkgever, bank, verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen op de hoogte worden gebracht. Dit voorkomt toekomstige financiële en administratieve complicaties.
Vaak vergeten mensen om abonnementen, lidmaatschappen en digitale accounts van de overledene op te zeggen. Dit kan voor problemen zorgen, zoals automatische betalingen die doorgaan zonder dat iemand het doorheeft. Sommige sociale media bieden een herdenkingsstatus voor accounts, zodat ze niet zomaar verdwijnen.
6. Bankzaken en financiële verplichtingen regelen
Rekeningen van de overledene moeten worden geblokkeerd totdat de nalatenschap is afgehandeld. Eventuele abonnementen en automatische incasso’s moeten stopgezet worden. Soms heeft de overledene een testament waarin financiële zaken zijn vastgelegd. Een notaris kan helpen om inzicht te krijgen in de erfenis en de verdeling ervan.
Daarnaast moet er gekeken worden of er nog openstaande schulden zijn. Als erfgenaam kun je de erfenis zuiver of beneficiair aanvaarden. In het laatste geval ben je niet persoonlijk aansprakelijk voor eventuele schulden, maar wordt de erfenis eerst door een notaris afgewikkeld.
7. Verdeling van de nalatenschap
Als er een testament is, wordt hierin bepaald wie de erfgenamen zijn en hoe de bezittingen verdeeld moeten worden. Zonder testament geldt het wettelijk erfrecht. De afhandeling van een nalatenschap kan soms ingewikkeld en tijdrovend zijn, vooral als er meerdere erfgenamen betrokken zijn. Goede communicatie tussen nabestaanden helpt om conflicten te voorkomen.
Soms ontstaan er discussies over emotioneel waardevolle spullen, zoals sieraden, meubels of persoonlijke brieven. Het kan helpen om gezamenlijk afspraken te maken of een onafhankelijke derde in te schakelen om de verdeling soepel te laten verlopen.
8. Het huis en de inboedel afhandelen
Afhankelijk van de situatie moet een huurwoning worden opgezegd of een koopwoning worden verkocht. Ook de inboedel moet verdeeld of opgeruimd worden, wat vaak een emotionele taak is. Soms is het nodig om een woningontruimingsbedrijf in te schakelen om spullen af te voeren. Spullen met emotionele waarde kunnen worden verdeeld onder familieleden of geschonken aan een goed doel.
Het opruimen van een huis kan confronterend zijn. Fotoalbums, kleding en meubels brengen herinneringen naar boven. Sommige nabestaanden vinden troost in het samen doorlopen van deze spullen, terwijl anderen ervoor kiezen om een professional in te schakelen die hen helpt bij de praktische afwikkeling.
9. De laatste rustplaats: kist of urn?
Een van de laatste keuzes die gemaakt moet worden, is of er een begrafenis of crematie plaatsvindt. Bij een begrafenis is de keuze voor een passende kist belangrijk, terwijl bij een crematie de urn een bijzondere rol speelt. Wil je een unieke, stijlvolle urn met prachtige designs? Neem dan een kijkje op www.memoriva.nl voor een bijzondere herinnering aan je dierbare.
Ook kan er gekozen worden voor een natuurbegrafenis, waarbij de overledene zonder grafsteen wordt begraven in een natuurgebied. Sommige mensen willen juist dat hun as wordt uitgestrooid op een speciale plek of bewaard wordt in een sierlijke urn die een prominente plek in huis krijgt.