Vroeger hadden we allemaal een beetje ontzag voor het nachtkastje van onze ouders. Het was niet per se verboden terrein, maar toch een plek waar je als kind niet zomaar in rommelde. En als je het dan tóch eens deed – stiekem of met een goed excuus – dan ontdekte je een wereld van herkenbare spulletjes, zorgvuldig opgeborgen voor ‘voor het geval dat’. Geen smartphones of opladers, maar ouderwetse, degelijke spullen die elk hun eigen verhaal vertelden. Wat vond je vroeger zoal in het nachtkastje van je vader of moeder?
De stoffen zakdoek: altijd binnen handbereik
Bijna elk nachtkastje bevatte wel één of meerdere netjes gevouwen stoffen zakdoeken. Meestal waren ze van wit katoen, soms met een geblokt patroon. Ze lagen er ‘voor als je verkouden was’ of gewoon uit gewoonte. Een papieren zakdoek was in veel huishoudens nog luxe, en zo’n stoffen exemplaar kon je keer op keer gebruiken.
De wekker met wijzers (en een hard belgeluid)
Nog zo’n klassieker: de ouderwetse metalen wekker met grote wijzers en een bel die je uit je slaap liet schrikken. Hij stond meestal op het nachtkastje van vader, naast een doosje oorproppen of zijn bril. Sommige wekkers moesten nog opgewonden worden – en als je hem vergat, dan versliep je je gewoon.
Een boek (of meerdere)
Voor het slapengaan werd er gelezen. Niet op een scherm, maar in een echt boek, vaak met een boekenlegger van karton of een ansichtkaart erin. Denk aan schrijvers als Toon Kortooms, Jan Terlouw, of misschien wel een streekroman van Willy van der Heide. Ook populaire bladen als de Libelle of Panorama lagen vaak onder handbereik.
Een doosje pleisters of paracetamol
In veel nachtkastjes zat een klein EHBO-hoekje verstopt. Een rolletje pleisters, een strip paracetamol en soms een potje Vicks of Luuf tegen verstopte neuzen. Voor als je ’s nachts hoofdpijn had of de kinderen ziek waren. Praktisch en typisch ouderwets vooruitgedacht.
Een zaklamp voor noodgevallen
Je wist nooit wanneer de stroom uit zou vallen, dus in veel nachtkastjes lag standaard een zaklamp. Meestal eentje op grote batterijen, die het nét deed als je hem nodig had. De lamp werd ook gebruikt bij stroomstoringen, om even te kijken in de meterkast of om de weg naar de wc te vinden.
De gebedskaartjes of een rozenkrans
In katholieke gezinnen vond je vaak ook iets religieus terug in het nachtkastje. Een rozenkrans, een klein heiligenbeeldje of een kaartje met een gebed erop. Soms lag er een bijbeltje of een boekje met avondgebeden. Het was onderdeel van het avondritueel, en het gaf rust voor het slapengaan.
Een notitieblokje en pen
Voor snelle aantekeningen, een boodschappenlijstje of om midden in de nacht dat ene briljante idee op te schrijven: het notitieblokje met pen was standaarduitrusting. Soms zaten er ook krabbels in die niemand begreep, maar die voor je ouders zelf vast logisch waren.
Slaapmutsje of pepermuntjes
Een klein glaasje jenever, een halfvol flesje Advokaat of een blikje Wilhelmina-pepermunt kon je ook tegenkomen. Niet per se om elke avond te gebruiken, maar ‘voor de gezelligheid’ of als gewoonte. Soms lag er ook een pakje King-pepermunt of stophoest voor een kriebelkeel.
Een leesbril of brillenkoker
Je wist dat je ouder werd als je een bril nodig had om te lezen – en die lag uiteraard op het nachtkastje. In een leren brillenkoker, soms met een klein doekje erbij. Altijd klaar voor het avondkrantje of hoofdstuk in dat boek.
Oude kassabonnetjes, een naaidoosje of losse knopen
Ouders waren zuinig en bewaarden ‘voor de zekerheid’ van alles in hun nachtkastje. Een los knoopje van een bloes, een naaidoosje met garen, of kassabonnetjes van aankopen uit 1978 – je wist nooit wanneer je het nodig had.
Liefdesbrieven of foto’s
Misschien niet altijd zichtbaar, maar soms vond je iets heel persoonlijks: een oude foto van een geliefde, een kaartje uit hun verkeringstijd, of een lief briefje. Een klein stukje romantiek, zorgvuldig bewaard op een plek die niet iedereen zag.
Het nachtkastje als tijdcapsule
Het nachtkastje van je ouders was meer dan een handig kastje naast het bed – het was een verzameling van het leven, de gewoontes en de zorg van alledag. Elk voorwerp had een doel, een herinnering, een reden om er te liggen. En als je er nu aan terugdenkt, zie je het allemaal zo weer voor je.
Wat vond jij vroeger in het nachtkastje van je ouders? Deel jouw herinnering via Facebook!
