De Nederlandse overheid stimuleert al jaren het verduurzamen van woningen door burgers te motiveren om van het gas af te gaan. Dit kan door middel van alternatieven zoals warmtepompen en zonnepanelen.
Toch blijft een groep Nederlanders, de zogenaamde ‘achterblijvers’, afhankelijk van gas. Volgens een nieuw onderzoek van energieleverancier Essent zullen deze huishoudens tegen 2030 te maken krijgen met een aanzienlijk hogere gasrekening.
Deze stijging kan oplopen tot honderden euro’s per jaar door factoren als klimaatbeleid, stijgende inkoopprijzen en het afnemende gebruik van gas.
Tijdens de oorlog in Oekraïne zagen we de gasprijzen explosief stijgen. Inmiddels zijn de prijzen wat gedaald, maar de zorg voor de toekomst blijft.
De inkoopprijzen van gas blijven hoog en steeds meer huishoudens stappen over op elektrisch verwarmen en verduurzamen, wat leidt tot hogere kosten voor degenen die nog op gas vertrouwen.
Volgens Essent kan de gasrekening tegen 2030 aanzienlijk hoger worden voor ongeveer 400.000 huishoudens die geen alternatieven kunnen of willen gebruiken.
Resi Becker, CEO van Essent, stelt dat deze stijging een groot probleem vormt voor mensen met lagere inkomens. Zij spreekt over ‘energiearmoede’, waarbij huishoudens niet in staat zijn hun gasrekening te betalen.
Becker benadrukt dat een stijging van bijvoorbeeld 400 euro per jaar voor deze gezinnen enorme gevolgen kan hebben. Ze waarschuwt dat korter douchen of de verwarming lager zetten niet voldoende is om de stijgende kosten te dekken. Sommige huishoudens zullen gedwongen worden hun verwarming volledig uit te zetten tijdens de wintermaanden, omdat ze anders simpelweg niet rondkomen.
Essent voert aan dat de stijgende kosten deels veroorzaakt worden door overheidsbeleid dat gericht is op het verduurzamen van huizen.
De overheid stimuleert het gebruik van elektriciteit en het installeren van warmtepompen en zonnepanelen, wat voor sommige huishoudens een goede oplossing is. Toch zijn er veel Nederlanders die de overstap naar duurzame energie niet kunnen maken, bijvoorbeeld vanwege de hoge aanschafkosten van warmtepompen of zonnepanelen.
Onderzoeksbureau CE Delft, dat het onderzoek voor Essent uitvoerde, heeft twee scenario’s voor 2030 geschetst: een scenario waarbij de gasrekening iets lager is dan in 2023, en een scenario waarin de rekening ruim 400 euro hoger uitvalt. In beide gevallen is duidelijk dat de kosten voor gasgebruikers zullen stijgen, voornamelijk door het afnemende aantal huishoudens dat gebruikmaakt van het gasnet en de toenemende kosten voor netbeheer.
Hoewel sommige experts zoals Steven van Polen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) minder somber zijn over de stijgende gasprijzen, erkent hij dat er een probleem is met ‘energiearmoede’. Vooral kwetsbare groepen dreigen de dupe te worden van de stijgende kosten, omdat zij geen toegang hebben tot duurzamere alternatieven.
Essent pleit daarom voor maatregelen om deze mensen te helpen met het verduurzamen van hun woning. Volgens Becker zou de overheid hierin een grotere rol moeten spelen, door bijvoorbeeld financiële ondersteuning te bieden aan huishoudens die dreigen in de ‘energiearmoede’ te belanden. Zo kunnen de stijgende gasprijzen worden opgevangen en worden kwetsbare groepen beschermd tegen de gevolgen van het klimaatbeleid.
