Niemand kan zich volledig onttrekken aan het vergelijken met anderen. Is mijn buurman knapper, slanker, slimmer of succesvoller? Zijn zijn kinderen beter opgevoed of zijn huis schoner? Zowel in familieverband als onder vrienden, en zelfs tijdens gesprekken met vreemden, valt op dat anderen vaak met dezelfde uitdagingen te maken hebben. Het wordt echter ingewikkeld wanneer we slechts fragmenten van iemands leven te zien krijgen, zoals op sociale media.
Gepolijste en geretoucheerde foto’s creëren een vertekend beeld van de werkelijkheid. Wij volwassenen kunnen vaak wel inschatten dat deze beelden niet de volledige waarheid weergeven. Voor tieners daarentegen kan de ogenschijnlijk perfecte zelfpresentatie op sociale media gevaarlijk zijn, omdat het bijdraagt aan onzekerheid en verkeerde verwachtingen.
Zelfpresentatie op het internet – 4 tips voor ouders
Vroeger kon het lezen van iemand anders’ dagboek leiden tot enorme ruzies, omdat het als een groot vertrouwenbreuk werd beschouwd. Tegenwoordig delen vooral jongeren elk detail van hun leven op platforms zoals Instagram, Snapchat en TikTok, in de hoop veel likes te ontvangen. Zelfpresentatie op sociale media is voor jongeren belangrijk in hun identiteitsvorming en likes zorgen voor de gewenste bevestiging.
Ouders kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. Het is namelijk niet altijd de beste keuze om selfies tot in de perfectie te bewerken en het privéleven openbaar te maken op internet. Wie zichzelf online deelt, moet ook voorbereid zijn op negatieve reacties. Daarom is het van belang dat ouders hun kind bewust maken van de gevaren. Eens gedeelde foto’s kunnen immers snel in verkeerde handen vallen en dat kan schadelijke gevolgen hebben.
Tip 1: Bekend en geliefd willen zijn is een wens die veel jongeren delen, maar tegen welke prijs? Leer je kind dat het bewerken van selfies en het delen van intieme details zelden de juiste weg is. Negatieve reacties en ongewenste aandacht kunnen altijd volgen, vooral wanneer persoonlijke beelden gedeeld worden.
Veel bedrijven maken handig gebruik van de populariteit van influencers en sluiten lucratieve deals met hen. Zo zien we vaak producten subtiel geplaatst in posts, zonder dat jongeren beseffen dat het om gesponsorde inhoud gaat. Influencers verdienen hier grof geld mee, maar hun volgers zien vaak alleen de gepresenteerde perfectie en kopen producten zonder de commerciële achtergrond te kennen.
Tip 2: Het is belangrijk om je tiener uit te leggen dat veel influencers worden betaald om producten te promoten. De producten die zij gebruiken, worden vaak niet gekozen vanwege hun kwaliteit, maar omdat het hen geld oplevert. Door dit uit te leggen, leren jongeren kritischer naar dergelijke promoties te kijken.
Eén van de grootste uitdagingen voor jongeren is het streven naar perfectie, zoals die wordt gepresenteerd door influencers en idolen op sociale media. Ze willen voldoen aan de onrealistische schoonheidsnormen die hen dagelijks worden getoond. Dit kan leiden tot een negatief zelfbeeld en frustraties over hun eigen uiterlijk en leven.
We weten allemaal dat het eenvoudig is om een foto te bewerken en de werkelijkheid mooier te maken dan deze is. Dit kan variëren van het verfraaien van de huid tot het aanpassen van de lichtinval of zelfs het veranderen van de lichaamsvorm. Deze bewerkte beelden kunnen onbewust een enorme invloed hebben op de mentale gezondheid van tieners.
Tip 3: Het is cruciaal om je kind ervan bewust te maken dat foto’s op sociale media vaak niet de realiteit weerspiegelen. Stimuleer je kind om trots te zijn op zijn of haar eigen lichaam en karakter, zonder te streven naar een onbereikbaar ideaalbeeld.
Voor veel ouders is de wereld van sociale media soms onbegrijpelijk. Het lijkt vreemd dat hun kind zoveel tijd besteedt aan het bekijken van andermans leven op het internet. Maar in plaats van deze ‘gekte’ met een schouderophalen te negeren, is het belangrijk dat ouders betrokken blijven bij wat hun kinderen online doen.
Tip 4: In plaats van het gebruik van sociale media te verbieden, kun je beter duidelijke afspraken maken over het gebruik ervan. Vraag je kind wat het precies online wil delen en welke aspecten van zichzelf het wil laten zien. Het is belangrijk dat jongeren begrijpen dat authenticiteit waardevoller is dan perfectie.
Er zijn ook situaties waarin ouders direct moeten ingrijpen. Cyberpesten, online stalking, haatberichten of seksuele intimidatie zijn ernstige kwesties die onmiddellijk actie vereisen. Het is aan ouders om hun kinderen te beschermen tegen deze negatieve aspecten van het internet.
Het stimuleren van een gezonde online aanwezigheid en zelfpresentatie is geen gemakkelijke taak, maar met deze tips kunnen ouders hun kinderen helpen een balans te vinden. Het internet kan een geweldige plek zijn om jezelf te uiten, zolang jongeren maar begrijpen hoe ze zichzelf op een veilige en authentieke manier kunnen presenteren.
