Psoriasis is een chronische auto-immuunziekte die zich uit op de huid en nagels. Het gaat verder dan een oppervlakkige huidaandoening, want het kan een grote impact hebben op de kwaliteit van leven. Symptomen zoals schilfers, jeuk en broze nagels zijn veelvoorkomend. Het herkennen van de verschillende vormen van psoriasis is essentieel voor een juiste behandeling en verlichting van klachten.
Wat is psoriasis?
Psoriasis versnelt de levenscyclus van huidcellen, wat leidt tot een ophoping van huidcellen aan het oppervlak. Dit veroorzaakt roodheid, schilfering en soms pijnlijke ontstekingen. De aandoening kan mild zijn, maar ook ernstig, met invloed op gewrichten (artritis psoriatica) en nagels.
Hoewel de exacte oorzaak onbekend is, spelen genetische aanleg en omgevingsfactoren zoals stress, infecties en medicatie een rol. Het is een veelvoorkomende aandoening die wereldwijd miljoenen mensen treft.
De vijf soorten psoriasis
- Plaque psoriasis Dit is de meest voorkomende vorm van psoriasis. Het kenmerkt zich door rode, schilferige plekken, ook wel plaques genoemd, die vaak op de ellebogen, knieën, onderrug en hoofdhuid verschijnen.
- Textuur: Dik en schilferig
- Kleur: Rood met een zilverachtige laag
- Symptomen: Jeuk, matig tot ernstig
Bij donkere huid kan genezing gepaard gaan met tijdelijke verkleuring.
- Guttate psoriasis
Guttate psoriasis komt vaak voor bij kinderen en jongvolwassenen en wordt vaak veroorzaakt door een bacteriële infectie, zoals keelontsteking.- Grootte: Kleine, druppelvormige plekjes
- Trigger: Infecties
- Locatie: Torso, armen en benen
- Inverse psoriasis
Deze vorm verschijnt in huidplooien, zoals onder de borsten, in de liezen en tussen de billen. In tegenstelling tot andere vormen is de huid hier niet schilferig, maar glad en glanzend.- Textuur: Glad en glanzend
- Locatie: Plooien waar wrijving en zweet voorkomen
- Risico: Vatbaar voor schimmelinfecties
- Pustuleuze psoriasis
Een zeldzame vorm met blaasjes gevuld met niet-infectieuze pus. Deze blaren kunnen plaatselijk zijn of zich over het hele lichaam verspreiden.- Uiterlijk: Met pus gevulde blaren
- Symptomen: Vaak koorts en koude rillingen
- Behandeling: Vereist directe medische aandacht
- Erythrodermische psoriasis
De ernstigste vorm waarbij de huid extreem rood wordt, schilfert en over grote delen van het lichaam loslaat. Dit kan levensbedreigend zijn.- Uiterlijk: Roodheid en ernstige vervelling
- Symptomen: Jeuk, pijn en zwelling
- Triggers: Ernstige zonnebrand, infecties of abrupt stoppen van medicatie
Psoriasis en nagelproblemen
Psoriasis kan ook de nagels aantasten, wat leidt tot putjes, verkleuring, verdikking of loslaten van het nagelbed (onycholyse). Deze symptomen kunnen wijzen op artritis psoriatica, een aandoening die de gewrichten aantast. Vroege diagnose is hierbij cruciaal.
Factoren die psoriasis verergeren
Stress, infecties en bepaalde medicijnen kunnen psoriasis verergeren. Daarnaast spelen externe factoren zoals droge lucht, roken en alcoholgebruik een rol. Regelmatige hydratatie van de huid en vermijden van triggers kan de klachten verminderen.
Wanneer moet je medische hulp zoeken?
Hoewel psoriasis niet te genezen is, zijn er behandelingen die de symptomen verlichten en uitbraken beheersbaar maken. Denk aan crèmes, lichttherapie en systemische medicatie. Als je symptomen zoals hierboven beschreven herkent, is het belangrijk om een dermatoloog te raadplegen.
Jouw ervaring kan helpen
Heb je zelf ervaring met psoriasis? Deel je verhaal en tips om anderen te ondersteunen in hun zoektocht naar verlichting en behandeling.
Met de juiste zorg en begeleiding kan psoriasis beter beheersbaar worden en hoeven de klachten niet het dagelijkse leven te domineren.
Bron: Newsner