Katten met een chagrijnige gezichtsuitdrukking zijn tegenwoordig niet ongewoon. Het bekendste voorbeeld hiervan is Grumpy Cat, die wereldwijd beroemd werd vanwege haar naar beneden hangende mondhoeken. Maar deze permanent chagrijnige blik komt vaker voor bij bepaalde kattenrassen, en de oorzaak hiervan ligt bij ons, mensen.
Bepaalde kattenrassen, zoals Brachycefale katten met platte gezichten, lijken vaak chagrijnig te kijken. Deze kattenrassen hebben echter niet alleen een opvallende gezichtsuitdrukking, maar ze kampen vaak ook met gezondheidsproblemen. Kortsnuitige katten kunnen snel last krijgen van ademhalings- en oogproblemen. Nieuw onderzoek heeft bovendien aangetoond dat deze uiterlijke aanpassingen ook hun communicatieve vaardigheden beïnvloeden.
In de loop der tijd hebben we, door middel van domesticatie en fokken, het uiterlijk van katten sterk veranderd. Onderzoeker Lauren Finka legt uit dat we vaak kenmerken kiezen die we schattig vinden, zoals een boos of chagrijnig gezicht. Dit lijkt op menselijke expressies, maar deze aanpassingen hebben onbedoeld het vermogen van katten om zich goed uit te drukken, verstoord.
De onderzoekers van de Nottingham Trent University analyseerden de gezichten van 19 populaire kattenrassen, waaronder de pers, bengaal en Schotse vouwoorkat. Ze bestudeerden van elk ras zo’n honderd foto’s om verschillen in gezichtsuitdrukking te ontdekken. Alle katten op de foto’s hadden een neutrale gezichtsuitdrukking, zodat de onderzoekers goed konden zien welke verschillen door fokken waren veroorzaakt.
Het onderzoek bracht aan het licht dat bepaalde rassen zoveel zijn gefokt dat hun gezichtsuitdrukking beperkt is, waardoor ze minder goed kunnen communiceren met soortgenoten. Dit heeft niet alleen invloed op hoe de katten met elkaar omgaan, maar ook op hun communicatie met hun baasjes.
Veel katteneigenaren herkennen verschillende gezichtsuitdrukkingen van hun kat. Deze gezichtsuitdrukkingen kunnen veranderen afhankelijk van hoe de kat zich voelt of wat hij nodig heeft. Maar het onderzoek van Finka suggereert nu dat deze signalen bij sommige kattenrassen verstoord zijn.
Een neutrale gezichtsuitdrukking bij het ene ras kan bijvoorbeeld hetzelfde lijken als een uitdrukking van pijn bij een ander ras. Dit maakt het moeilijker voor eigenaren om in te schatten hoe hun kat zich echt voelt. Vooral bij rassen die eruitzien alsof ze altijd chagrijnig zijn, kunnen eigenaren onterecht denken dat hun kat meer aandacht wil, terwijl de kat misschien geen behoefte heeft aan interactie.
Een ander probleem dat hierdoor ontstaat, is dat eigenaren minder snel herkennen wanneer hun kat daadwerkelijk pijn heeft en hulp nodig heeft. Als een kat er constant chagrijnig uitziet, kan het moeilijk zijn om onderscheid te maken tussen een neutrale blik en een uitdrukking die pijn of ongemak aangeeft.
Kortom, het fokken van katten met bepaalde uiterlijke kenmerken heeft niet alleen invloed op hun fysieke gezondheid, maar ook op hun vermogen om duidelijk te communiceren met zowel soortgenoten als hun baasjes. Dit heeft gevolgen voor hoe we onze katten begrijpen en verzorgen, en het benadrukt de noodzaak om bewuster om te gaan met selectief fokken.