Soms ervaar je tijdens je slaap een plotselinge schok, meestal op het moment dat je in slaap valt. Wat is dit fenomeen en heeft iedereen er last van? In dit artikel gaan we uitleggen wat deze schokken zijn en waar ze vandaan komen.
Een schok tijdens je slaap: wat is het?
Je herkent het misschien wel: je ligt in bed en valt langzaam in slaap. Plotseling heb je het gevoel dat je van de trap valt, van een stoepje afstapt, of zelfs van een berg afrolt. Dit is wat we een “hypnagoge schok” noemen. Het voelt alsof je valt, maar in werkelijkheid blijf je gewoon in bed liggen. Deze schok kan zo intens zijn dat je er wakker van schrikt, en soms wordt zelfs je partner erdoor gewekt. Het is een onaangenaam gevoel, omdat je van ontspanning plotseling in een staat van alertheid wordt gebracht.
Wat veroorzaakt deze schokken?
De exacte oorzaak van hypnagoge schokken is nog niet volledig begrepen, maar ze komen vaak voor. Ongeveer 60% tot 70% van de mensen heeft wel eens last van deze schokken tijdens het inslapen. Ze treden op tijdens de overgang van wakker zijn naar in slaap vallen.
De strijd tussen bewustzijn en slaap
Tijdens het inslapen ontspannen je spieren en gaat je lichaam in een staat van rust. Dit geldt ook voor je spieren tijdens dromen. Bij een hypnagoge schok echter, raken je hersenen al in de slaapmodus terwijl je spieren nog niet volledig ontspannen zijn. Dit leidt tot een innerlijke strijd tussen je bewuste en onbewuste, wat resulteert in de schok die je voelt.
Andere mogelijke verklaringen
Er zijn ook andere theorieën over de oorzaak van hypnagoge schokken. Sommige wetenschappers geloven dat de hersenen nog wakker zijn, maar dat de spieren al ontspannen zijn. Het bewuste brein reageert hierop door de spieren te laten schrikken, wat resulteert in de schok.
Stress en slaapstoornissen
Er wordt ook gesuggereerd dat hypnagoge schokken vaker voorkomen bij mensen die gestrest zijn of slaapstoornissen hebben. Wanneer de hersenen nog steeds actief zijn door stress of zorgen, kunnen ze minder snel tot rust komen, waardoor schokken vaker optreden. Bovendien kunnen vermoeidheid en een oncomfortabele slaaphouding ook bijdragen aan het ervaren van deze schokken.
Een overlevingsmechanisme?
Een andere interessante hypothese is dat hypnagoge schokken een overlevingsmechanisme zijn dat we delen met onze voorouders, zoals apen. Apen schijnen ook last te hebben van deze schokken, mogelijk als een waarschuwingssignaal wanneer ze dreigen uit een boom te vallen tijdens hun slaap. Deze schokken zouden hen kunnen redden van een potentieel gevaarlijke val.
Is er iets aan te doen?
Over het algemeen zijn hypnagoge schokken onschadelijk en kunnen ze niet volledig worden voorkomen. Het is echter wel belangrijk om goed uitgerust naar bed te gaan en te proberen stress te verminderen. Een ontspannen geest en lichaam hebben meer kans om vredig in slaap te vallen zonder schokken te ervaren.
Hoewel het vervelend kan zijn om plotseling wakker te schrikken, vallen de meeste mensen na een hypnagoge schok snel weer in een diepe en rustgevende slaap. Het is dus een veelvoorkomend verschijnsel waar je je meestal geen zorgen over hoeft te maken.
