Wanneer je overlijdt, gaan je bezittingen en geld naar de mensen die je hebt aangewezen als erfgenamen. Dit kun je zelf vastleggen in een testament. Maar wat gebeurt er eigenlijk als je niets hebt vastgelegd?
Het belang van een testament
Een testament biedt de mogelijkheid om allerlei zaken te regelen voor na je overlijden. Je kunt hierin opschrijven wat er moet gebeuren met je geld, huis en andere bezittingen. Ook kun je bepalen wie er verantwoordelijk is voor eventuele schulden die achterblijven.
Het vastleggen van deze zaken kan essentieel zijn om verwarring te voorkomen. Hierdoor weten je erfgenamen precies wat jouw wensen waren en kunnen ze deze respecteren. Toch is het niet verplicht om een testament op te stellen. Wat gebeurt er dan?
Geen testament: wat nu?
Als er geen testament is waarin zaken zijn vastgelegd, wordt je nalatenschap verdeeld volgens de wet. Maar hoe gaat dat in zijn werk?
In de meeste gevallen weet je waarschijnlijk wel of de overledene een testament heeft opgesteld. Maar als je hierover twijfelt, kun je als nabestaande het Centraal Testamentregister (CTR) raadplegen om te zien of er een testament is opgemaakt, aldus het Juridisch Loket.
Je kunt ook een notaris vragen om dit voor je te verifiëren. Als er inderdaad een testament is, worden de daarin vastgelegde wensen gevolgd. Maar als er geen testament is, treedt de wet in werking.
Wettelijke verdeling
Als de overledene getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had en één of meer kinderen had, dan geldt de wettelijke verdeling. Dit betreft biologische of erkende kinderen, maar geen pleeg- of stiefkinderen, zoals de Belastingdienst verduidelijkt.
In dit geval erven de echtgenoot en de kinderen allemaal een gelijk deel van de nalatenschap. Dit betekent echter niet dat ze meteen geld of bezittingen ontvangen. Het erfdeel van de kinderen wordt omgerekend in geld, maar ze ontvangen dit pas na het overlijden van de langstlevende ouder.
Dit houdt in dat de langstlevende ouder (de echtgenoot van de overledene) een schuld heeft aan de kinderen. Deze regeling is bedacht om te voorkomen dat de overlevende partner gedwongen wordt om het huis of andere goederen te verkopen.
Hij of zij kan het erfdeel van de kinderen dus ook gebruiken, zoals Notaris.nl uitlegt. Het is mogelijk om ervoor te kiezen om dit eerder aan je kinderen uit te betalen, maar dit wordt beschouwd als een schenking.
Hierdoor kunnen je kinderen mogelijk schenkbelasting verschuldigd zijn als het bedrag de vrijstelling overschrijdt.
Als er geen echtgenoot en kinderen zijn, kijkt de wet naar andere familieleden voor erfgenamen. De wet onderscheidt hierin vier groepen:
Andere erfgenamen
- Partner, kinderen en hun afstammelingen.
- Ouders, broers, zussen en hun afstammelingen.
- Grootouders, (klein)kinderen, ooms, tantes, neven, nichten.
- Overgrootouders en hun afstammelingen.
Als er in geen van deze groepen een erfgenaam te vinden is, gaat je nalatenschap naar de Staat.
Uitzonderingen en aanpassingen in een testament
Vaak wil je waarschijnlijk afwijken van de wettelijke regels, bijvoorbeeld omdat je pleeg- of stiefkinderen hebt of omdat je een specifiek persoon een bepaald item wilt nalaten. Voor al deze afwijkingen van de wettelijke regels moet je een testament opstellen om je wensen vast te leggen.
Zelfs als je de wettelijke verdeling wilt volgen, is het raadzaam om dit in een testament te bekrachtigen om toekomstige problemen te voorkomen. Hierdoor weten je nabestaanden dat je hierover hebt nagedacht en hen niet zomaar zonder testament hebt achtergelaten. Vergeet niet om het artikel te delen op Facebook.
Bron: Margriet
