Consumenten moeten eraan wennen dat niet alle groenten het hele jaar beschikbaar zijn, zegt Nicole Freid van HAK. Bij de presentatie van een onderzoek naar de bonenconsumptie van Nederlanders, wijst zij op de onvoorspelbaarheid van oogsten door klimaatverandering. Weersextremen zullen volgens haar leiden tot schaarste van bepaalde producten.
Freid geeft aan dat het bedrijf veel last heeft gehad van de regen in de afgelopen tijd. Ze noemt het een “heel moeilijk” seizoen voor HAK, dat 85 procent van alle groenten en peulvruchten teelt binnen een straal van 125 kilometer van het hoofdkantoor in Giessen.
De spinazieoogst was slecht en ook die van rabarber en boerenkool viel tegen. Nu is het seizoen voor doperwten, wortelen en sperziebonen. “Je ziet dat het heel moeizaam gaat,” zegt ze. “Het is duwen en trekken met telers en andere partners om de oogst van het land te krijgen.”
Of dit tot lege schappen zal leiden, is moeilijk te voorspellen, zegt Freid. “Wij halen de groenten van het land in het seizoen, wecken ze en slaan ze op in een voorraadkast zodat we voldoende voorraad hebben tot de volgende oogst. Hierdoor kunnen we het hele jaar lokale groenten aanbieden.”
Toch kan het bedrijf niet volledig inspelen op de grillen van het weer. “Je probeert een voorraad aan te leggen die niet te veel, maar ook niet te weinig is.” Sommige producten kunnen opnieuw worden ingezaaid, maar dan is het nog onzeker of de oogst zal lukken. Bij doperwten en worteltjes, die rond deze tijd geoogst moeten worden, zal de opbrengst minder zijn en wordt het “kielekiele,” voorspelt ze.
Freid benadrukt dat het eigenlijk niet normaal is dat alles het hele jaar beschikbaar is. “Er groeit veel in Nederland, we hebben een vruchtbare delta en veel tot onze beschikking.” Maar soms is iets er niet, en dan zijn er genoeg andere groenten, zegt ze. “We moeten meer met de seizoenen meebewegen.”
Ze signaleert ook dat Nederlanders niet genoeg peulvruchten eten, zoals bruine bonen en kikkererwten. De teelt van peulvruchten heeft ook duurzaamheidsvoordelen, zegt ze. Bonen hebben echter te maken met een slecht imago. Een obstakel is onder andere dat Nederlanders niet weten hoe je bonen lekker kunt klaarmaken.
Met de variatie in oogsten moet het bedrijf anders omgaan in de toekomst, besluit Freid. “Je moet je aanpassen. Bijvoorbeeld door hoe je je voorraad bewaart, de grondsoorten waarop je teelt en de spreiding van teeltgebieden.”
Regelmatige aanpassing en innovatie
Freid legt uit dat HAK continu zoekt naar manieren om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Dit vereist regelmatige aanpassingen en innovatie binnen het bedrijf. Het aanpassen van teeltmethoden en het ontwikkelen van nieuwe producten die beter bestand zijn tegen klimaatschommelingen zijn voorbeelden van hoe HAK hiermee omgaat.
Freid benadrukt ook het belang van samenwerking met telers en andere partners in de landbouwsector. “Het is essentieel om een goede relatie te hebben met onze telers. Samen kunnen we oplossingen vinden voor de uitdagingen die klimaatverandering met zich meebrengt,” zegt ze.
Educatie en bewustwording
Naast aanpassingen in de productie, is educatie en bewustwording een belangrijk onderdeel van de strategie van HAK. Freid legt uit dat consumenten beter geïnformeerd moeten worden over de seizoensgebondenheid van groenten en peulvruchten, en over hoe ze deze producten het beste kunnen bereiden.
“Er is een grote behoefte aan meer kennis over voeding,” zegt Freid. “We moeten mensen bewust maken van de voordelen van seizoensgroenten en peulvruchten, zowel voor hun gezondheid als voor het milieu. Dit vereist een gezamenlijke inspanning van producenten, retailers en consumenten.”
Toekomstige uitdagingen en kansen
Freid erkent dat de toekomst onzeker is en dat er veel uitdagingen liggen in de landbouwsector. Echter, zij ziet ook kansen. Door te investeren in duurzame landbouwpraktijken en innovatieve technologieën kan de sector zich aanpassen aan de veranderende omstandigheden en een stabiele voedselvoorziening blijven garanderen.
“Het is een uitdagende tijd, maar ook een tijd van mogelijkheden,” zegt Freid. “Door samen te werken en ons aan te passen, kunnen we de uitdagingen van klimaatverandering aan en tegelijkertijd nieuwe kansen creëren voor duurzame groei en ontwikkeling in de landbouwsector.”
Met deze aanpak hoopt HAK niet alleen de eigen productie te waarborgen, maar ook een positieve bijdrage te leveren aan de bredere voedselvoorziening en duurzaamheid.
