De Zweedse muziekscene is een icoon kwijt. Michael B. Tretow – de man die achter de schermen het magische geluid van ABBA vormgaf – is op 80-jarige leeftijd overleden. Geen glimmende pakken, geen spotlights. Maar zonder hem hadden we de ABBA-sound zoals we die kennen misschien nooit gehoord.
Benny Andersson laat weten: “Voor ons vieren bij ABBA was jij belangrijker dan wie dan ook.” Dat zegt genoeg.
Geen gezicht op de albumhoes, maar wel in elk nummer
Tretow was geen bandlid in de klassieke zin. Je zag hem niet dansen of zingen, maar zijn invloed klonk door in elke hit. In de studio werkte hij zij aan zij met Björn en Benny – eindeloos sleutelen, schuiven, mixen. Elk album – op één na – draagt zijn signatuur. Alleen ‘Voyage’ uit 2021 bleef buiten zijn bereik.
Zweedse media omschrijven hem als ‘de vijfde van ABBA’. Niet overdreven, als je kijkt hoe diep zijn stempel op het geluid van de groep staat.
De studio was zijn instrument
Tretow was niet zomaar een technicus. Hij was een kunstenaar met tape, knoppen en microfoons. Zijn inspiratie haalde hij bij Phil Spector, de Amerikaanse producer die beroemd werd met de zogenaamde ‘wall of sound’. Een stijl waarbij het lijkt alsof er een compleet orkest meedoet – zelfs als dat niet zo is.
Geld om grote producties neer te zetten, was er in het begin niet bij het label Polar Music. Dus begon Tretow creatief te knutselen. Hij nam dezelfde instrumenten meerdere keren op, legde ze over elkaar heen en speelde met snelheid en toonhoogte. Resultaat? Een rijke, gelaagde sound die allesbehalve goedkoop klonk.
De stemmen werden iets versneld, wat ze nét dat unieke, heldere randje gaf. En voilà: het geluid waar miljoenen wereldwijd nog steeds kippenvel van krijgen, was geboren.
Een meester in het onzichtbare
In de documentaire The Winner Takes It All blikt Tretow terug op zijn werkwijze. Geen glitter of glamour, maar experimenteren met tape, schuiven en klanklagen. Hij bouwde geen liedjes – hij boetseerde ze.
Het is misschien moeilijk voor te stellen hoeveel invloed hij had. Maar als je luistert naar klassiekers als Dancing Queen of Knowing Me, Knowing You, dan hoor je zijn hand in elk detail. Alsof hij erbij stond in de kamer, terwijl de muziek werd geboren.
Persoonlijke woorden van de groep
Alle vier de ABBA-leden deelden op Instagram hun verdriet. Frida schreef over zijn onvermoeibare creativiteit. Agnetha herinnerde zich de warme woorden die hij altijd klaar had staan. Dat zegt iets over de band die ze hadden – en over zijn rol, die veel verder ging dan techniek.
Tretow hielp mee aan het succes van negentien wereldwijde nummer 1-hits. Maar hij deed dat zonder grootspraak, zonder zichzelf centraal te zetten.
Een legende zonder podium
Soms zijn het de mensen achter de schermen die het verschil maken. Tretow was zo iemand. Een stille kracht, die met zijn ideeën en vakmanschap een hele generatie muziek definieerde.
En al is hij nu stilgevallen – het geluid dat hij ooit op band zette, klinkt nog altijd luid en duidelijk door.
Laat in de reacties op Facebook weten welk ABBA-nummer jou het meeste raakt – en of jij wist dat Michael B. Tretow erachter zat.
